Annemarie Postma over haar nieuwe boek Samen Sterk, een reconstructie van het eerste grote succes van de Oranje Leeuwinnen
Annemarie Postma is sportjournalist en auteur. Zij volgt het vrouwenvoetbal voor Parool en publiceerde verhalen in NRC Handelsblad, de Volkskrant en Hard gras.
In 2017 verscheen van haar hand ‘De Oranje Leeuwinnen‘ en haar nieuwe boek ‘Samen Sterk‘ ligt nu in de winkel. Het is een reconstructie van het eerste grote succes van de Oranje Leeuwinnen: het winnen van het EK in de zomer van 2017. Daarnaast doet ze in het boek verslag van de voorbereiding op het WK deze zomer in Frankrijk.
Vertel eens, wie is Annemarie?
Ik ben 34 jaar en geboren en getogen in Amsterdam. Sinds 2009 werk ik als freelance journalist, met name voor Het Parool, maar ik heb ook verhalen voor NRC en De Volkskrant geschreven. Ik lees kranten altijd achterstevoren omdat ik bij de sportpagina’s begin. Je kunt zeggen dat ik Amsterdamse branie heb, ik zeg wat ik denk. Als de drukte van de stad me te veel wordt kan ik me prima alleen terug trekken in een huisje op het platteland, zoals ik ook heb gedaan tijdens het schrijven van mijn eerste twee boeken. Sporten is voor mij net zo belangrijk als muziek, wat weinig mensen weten is dat ik ook viool speel. Het geeft allebei, elk op een andere manier, een gevoel van voldoening.
Waarom doe je wat je doet?
Als kind voetbalde ik al op straat, samen met mijn beste vriendinnetje die honderd meter verderop woonde. We waren de enige meisjes in onze klas die van voetbal hielden en elke schoolpauze moesten we de jongens smeken om mee te mogen doen. Toen we negen jaar oud waren gingen we allebei op voetbal, bij SC Buitenveldert. Eerste brachten mijn ouders ons, daarna gingen we alleen met de metro en later op de fiets, de hele stad door. We hingen onze kamers vol met Ajaxposters en ik droomde van het zitten in een stadion. Toen zei mijn vader: Als je sportjournalist wordt kun je gratis naar wedstrijden. Dat was een goede tip. Ik hield van schrijven en lezen en dat ik na de middelbare school Journalistiek zou gaan studeren was voor mij een feit.
Na ‘De Oranje Leeuwinnen’ heb je nu het boek ‘Samen Sterk’ geschreven. Kun je hier wat meer over vertellen?
De Oranje Leeuwinnen was een introductie voor de liefhebbers en nieuwkomers in de wereld van het vrouwenvoetbal, met portretten van de speelsters en achtergrondverhalen. Mijn nieuwe boek, Samen Sterk, is één verhaal, waarin ik het proces van de Oranjevrouwen in de afgelopen twee jaar beschrijf: van het enorme EK-succes, tot en met de voorbereiding op het komende WK. Ook hiervoor heb ik speelsters en leden van de staf geïnterviewd, om vervolgens hun perspectief op bepaalde gebeurtenissen in het geheel te weven. Een enorm karwei, maar ik ben blij dat het echt leest als één geheel.
Wat drijft je?
Net als je denkt dat je alles wel hebt beschreven komt er weer een mooi verhaal boven drijven. De emoties in de sport kunnen snel wisselen, van vreugde naar teleurstelling en andersom. Dat maakt het zo mooi. Als freelancer is het hard aanpoten, maar als je dan een uniek verhaal te pakken hebt en degene zelf is er ook blij mee, dan geeft dat een goed gevoel.
Waar ben je het meest trots op?
Dat ik heb doorgezet. Toen ik me écht op het vrouwenvoetbal begon te richten, zo’n acht jaar geleden, kreeg ik geregeld commentaar van mensen dat het geen zin zou hebben. En moet je nu kijken. Dat ik er, hoe klein ook, érgens een aandeel in heb gehad, maakt me trots.
Je gaat het WK in Frankrijk waarschijnlijk van dichtbij volgen. Kun je wat meer vertellen over hoe je dagen er dan uit zien?
Een eindtoernooi is zo bijzonder, alsof je een paar weken in een roes leeft. De dagen zijn gevuld met trainingen, persmomenten, persconferenties en natuurlijk de wedstrijden. Voor Het Parool zal ik alleen schrijven over de wedstrijden van het Nederlands elftal. Maar als het qua tijd en locatie zo uitkomt, zou ik ook graag andere landen bekijken. Tot en met de groepsfase is het overzichtelijk, qua programma en locaties. Stel dat ze verder komen, dan is het afwachten waar ze zullen spelen. Dan moet je als freelancer aan de bak om snel een verblijfplaats te vinden op de nieuwe locatie. Voor vaste journalisten wordt dat geregeld door hun opdrachtgevers.
Wat onderscheidt jou van anderen waardoor jij nu staat waar je staat?
Doorzettingsvermogen. Ik had een open sollicitatie gestuurd naar Het Parool. Toen ik wekenlang niks hoorde heb ik naar de redactie gebeld en gevraagd naar de chef Sport. Hij gaf me een kans, waar ik hem nog steeds dankbaar voor ben. En meteen geleerd dat echt álles mogelijk is, als je er maar in gelooft. Verder ook de steun van familie en vrienden. Hoe zwaar het soms ook is, zij drukken me op het hart hoe belangrijk het is om iets te doen waar je plezier in hebt. En dat ik daar écht van moet genieten. Dat vergeet ik soms nog weleens.
Waar ben je tegenaan gelopen als vrouw wat je als man waarschijnlijk niet had gehad en hoe ben je daarmee om gegaan?
Als journalist heb ik me er lang tegen verzet om over vrouwenvoetbal te schrijven omdat ik bang was dat ik mezelf daarmee in een hokje zou plaatsen. Maar met alle contacten die ik als speelster in de loop der jaren had opgebouwd, bleek het gemakkelijk om met verhaalideeën te komen. Helaas is wel uitgekomen wat ik al voorspelde. Ik word nu enkel gezien als ‘vrouwenvoetbalexpert’ en nooit gevraagd om een verhaal over de mannelijke profs te schrijven, terwijl ik daar net zo goed naar kijk en alles over bijhoud. Dat vind ik erg lastig. Hoe ik daar mee omga? Daar moet ik nog iets op vinden.
Je bent een van de pioniers in de vrouwenvoetbaljournalistiek (een hele mond vol); ik las bijvoorbeeld dat je via een crowdfundingsactie naar het vorige WK in Canada bent gegaan. Wat merk jij (in jouw vakgebied) van de ontwikkelingen in het vrouwenvoetbal?
Ja, Canada was echt een heel mooi avontuur. Als freelancer, dus zonder vaste opdrachtgevers, wordt er niks voor je geregeld en krijg je, met een beetje mazzel, een klein bedrag voor onkosten. Maar het meeste komt voor eigen rekening. Dus had ik een crowdfundactie opgezet. Ik was onder de indruk van hoeveel steun ik kreeg, ik was bang dat mensen dachten dat ik het allemaal voor mezelf deed. Natuurlijk, deels, het geld kwam ten slotte op mijn rekening. Maar ik vond ook dat zoveel mogelijk mensen over het WK moesten lezen en daar kon ik op die manier een aandeel in hebben. Met drie verschillende opdrachtgevers heb ik flink mijn best gedaan. Toen al zaten er flink wat afgevaardigden van de Nederlandse pers op de tribune, als je dat vergelijkt met het EK in Zweden in 2013. In 2017 was het helemaal gekkenhuis, dat had ook te maken met dat het toernooi in eigen land was. En hoe verder ze kwamen, hoe meer aandacht er kwam natuurlijk. Het is voor de speelsters en iedereen die betrokken is bij het team fantastisch en meer dan gegund. Dit is waar ze jarenlang naar toe hebben gewerkt en ik ben blij dat ze eindelijk de aandacht krijgen die ze verdienen. Als je nu door sporttijdschriften bladert komt je overal Oranjespeelsters tegen. Het zou voor mij wel consequenter mogen. Je merkt dat de aandacht enorm toeneemt richting een groot toernooi toe, dan wil opeens elke journalist ‘erbij’ zijn. Het zou pas echt mooi zijn als bladen ook op andere momenten over vrouwenvoetbal berichten.
Wat is de leukste kant van jouw werk? En zijn er ook mindere kanten?
De leukste kant vind ik de persoonlijke verhalen. Voor Samen Sterk heb ik de meeste speelsters opgezocht bij hun club in het buitenland, je merkt dat ze dan vrijer praten en je leert ze nog beter kennen. Ik voel me vrij als ik onderweg ben, mijn notitieblok of laptop op de vreemdste plekken open sla. Dan ben ik écht gelukkig met wat ik doe. Ik ben een extreme perfectionist, dat zit het schrijfproces vaak in de weg. Elk woord, elke zin moet raak zijn. Als dat niet lukt zorgt dat voor een hoop frustratie. Dan kan ik mijn computer door het raam smijten.
Tenslotte, heb je tips voor jonge vrouwen die de sportjournalistiek in willen?
Ga ervoor. En maak af en toe ook gebruik van je ‘uitzonderingspositie’. In Canada voelde ik me het buitenbeentje, omdat ik overal tussendoor fladderde en niet in chique hotels verbleef, maar bij families thuis. Toen kreeg ik de tip van een collega om daar niet negatief, maar juist positief naar te kijken. Ik beleefde het toernooi op een andere manier en kon dat juist mooi verwerken in mijn verhalen.
